Delfzijl, 28 mei 2024
Nu 2024 naar verwachting opnieuw de boeken in gaat als een recordjaar, hoeveel waarde heeft deze verklaring dan voor aanstaande zomer?
Afgelopen april was wereldwijd de warmste ooit sinds de metingen en dat al voor de elfde maand op rij. Nu zou 2024 ten opzichte van de langjarig gemiddelden tussen 1991 en 2020 het eerste jaar kunnen zijn waarin de opwarming van 1,5 graden wordt gehaald.
Temperatuurafwijkingen april 2024. Zowel Europa als Noord-Amerika beleefden de op één na warmste april ooit.
Hoewel het niet om een heel kalenderjaar ging, werd deze drempel vorig jaar tussen februari 2023 en januari 2024 reeds bereikt.
Is de zomer al nauwkeurig te voorspellen?
Heel kort door de bocht, nee. We kunnen in de nabije toekomst kijken naar algemene trends voor bepaalde regio’s gedurende een maand, maar dat zal slechts een gemiddeld uitgangspunt zijn en houdt geen rekening met korte, maar extreme schommelingen of fluctuaties.
Een hittegolf in Santander, Spanje, vorig jaar. - © dpa.
Zo zien we dat dat juli qua temperaturen mogelijk bovengemiddeld verloopt op het Europese continent. Dit geldt met name voor Spanje, maar dat kunnen slechts een aantal dagen warm weer zijn die het gemiddelde vertekenen.
Dus hoe ziet het eruit?
In heel Europa lijkt het er momenteel op dat zowel juni, juli en augustus allemaal een bovengemiddelde temperatuurtrend hebben, met een grotere focus op Zuid- en Oost-Europa als hotspots.
Wat de luchtdruk en de neerslag betreft, lijkt juni meer de tendens te hebben voor lage druk. Vooral in West-Europa wordt er een normale hoeveelheid neerslag verwacht. In juli valt waarschijnlijk meer neerslag dan normaal in het zuiden. Het oosten gaat mogelijk drogere, door hoge druk dominerende omstandigheden tegemoet. Augustus neigt naar een rustig en over het algemeen droog weertype in grote delen van Europa.
Welke factoren spelen mee?
De zuidelijke oscillatie van El Niño is een terugkerend klimaatfenomeen dat cruciaal is bij het bepalen van de globale weer- en temperatuurpatronen.
Bij El Niño liggen de zeewatetemperaturen rond de evenaar in de oostelijke Stille Oceaan hoger dan normaal.
We bevinden ons actueel in een ENSO-neutrale fase met een El Niño-waarschuwing, waarvan wordt verwacht dat deze in ieder geval tot aan het begin van de zomer neutraal zal blijven. Later zijn er tekens dat er zich een La Niña-fase aankondigt. Vooral in augustus is dit risico groter.
De zeewatertemperaturen tijden een La Niña liggen onder het gemiddelde in de Pacific.
Wanneer El Niño de regie heeft, worden er op aarde over het algemeen hogere temperaturen verwacht, maar een neutrale fase zal hier niet al teveel aan bijdragen.
Ondanks dat El Niño de afgelopen maanden in de oostelijke Stille Oceaan bij de evenaar verzwakte, zijn de hoge lucht- en oceaantemperaturen hoe dan ook blijven bestaan. Er zijn enkele gevallen waarin de oceaan zich zo vertoond alsof er een El Niño-fase heerst, terwijl dat eigenlijk niet zo is.
Gemiddelde temperatuur wereldwijd op recordkoers
Klimaatverandering is daarnaast ook een andere factor om te onderzoeken. De gemiddelde temperatuur wereldwijd gedurende de afgelopen twaalf maanden, van april 2023 tot en met maart 2024, is de hoogste ooit gemeten. Het ligt maar liefst 0,7 graden Celsius boven het gemiddelde van 1991 tot 2020.
De afgelopen tien jaar waren ook de tien warmste sinds de metingen, waarbij het grootste deel van de opwarming van de aarde in de afgelopen veertig jaar plaatsvond. De toenemende concentraties broeikasgassen in de atmosfeer leiden ook tot steeds meer records in de globale temperatuur.
Bron: weerenradar.nl