Meteo Delfzijl

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief

Delfzijl, 03-02-2023

Dicht bij huis wintersporten, het kan in Winterberg. Maar wie dit wel eens heeft gedaan weet dat het ook vies kan tegenvallen. De pistes liggen voornamelijk tussen 600 en 800 meter hoogte en dan ligt dooi vaak op de loer. Sneeuw gaat voortdurend over in regen en weer terug in sneeuw, of iets daartussenin. Dit was afgelopen dagen ook zo. De mooie sneeuwlaag in de straten van Winterberg veranderde in een laag drab en ook op de piste werd het er niet beter op. Door klimaatverandering neemt het aantal sneeuwdagen ook in Sauerland af.
Afgelopen maandagavond reed ik samen met een vriend naar het Duitse stadje Winterberg, gelegen in het oosten van Noordrijn-Westfalen. Binnen 3 uur kwamen we aan en opvallend was dat bijna de hele rit ‘groen’ verliep. Pas boven 400 meter hoogte verschenen de eerste sneeuwresten en boven 600 meter was het goed wit. Maar het had flink geregend, dus het sneeuwdek was al flink aangetast.

Eenmaal aangekomen in Winterberg was het spekglad. Op de wegen lag een soort pap van sneeuw en ijs. De vorst zat duidelijk nog in de grond, terwijl de temperatuur iets boven nul lag en er af en toe motregen viel. De krachtige wind veroorzaakte lage gevoelstemperaturen en maakte het waterkoud. Snel het hotel in dus!

Van sneeuw naar regen

Na het ontbijt dinsdagochtend zijn we snel de pistes opgegaan. De temperatuur lag rond het vriespunt en het was droog. De sneeuw was ook minder papperig, het had een beetje gevroren in de nacht. Prima omstandigheden om te skiën en boarden dus. In de weersverwachting stond een storing op het programma en deze zou ook wat zachte lucht met zich meebrengen. Overdag een warmtefront en in de avond weer een koufront. En dat was ook te merken. Al snel begon het te sneeuwen. Op de toppen was dit ‘droge’ sneeuw, maar een paar honderd meter dieper in het dal werd je bril al kletsnat. Het duurde niet lang voordat de sneeuw overging in motregen, ook hogerop. Zelfs op de hoogste top van de gemeente Winterberg (Kahler Asten) werd het +1. Daarbij kwamen zware windstoten voor van ruim 80 km/u. Het was dus alles behalve aangenaam en toen we drijfnat waren, zijn we snel naar het hotel teruggekeerd.

Neuastenberg

Woensdag zag de situatie er iets beter uit. Een front kwam precies boven Nederland en Duitsland te liggen en markeerde de overgang tussen veel koudere lucht verder naar het noorden en zachte lucht verder naar het zuiden. Na een droge start zou de neerslagintensiteit moeten toenemen. De sneeuwgrens lag in eerste instantie rond 700 meter hoogte, maar tijdens doorvallende neerslag komt er ook kou naar beneden zetten en daalt de sneeuwgrens. Het zou dus net goed moeten komen, maar het was wederom kantje boord.

Jordi skiën

We gingen deze dag naar Neuastenberg. Een rustig skigebied met voor mij als beginner uitdagende rode pistes. De temperatuur lag de hele dag rond het vriespunt en na een droge start begon het halverwege de middag plots flink te sneeuwen. Grote vlokken vielen uit de lucht en binnen een mum van tijd waren de pistes, die hier en daar een beetje bruin waren, weer prachtig wit. Maar daar bleef het niet bij. Want na een tijdje ging de sneeuw over in ijsregen en later zelfs motregen. Dit ontstaat als op grote hoogte een dunne warmere luchtlaag aanwezig is. De sneeuwvlokken smelten dan in deze warmere laag, maar bevriezen daaronder weer als het vriest. Soms is de druppel dan onderkoeld en bevriest deze als het aardoppervlak word bereikt. We spreken dan niet van ijsregen, maar ijzel. We zagen deze middag alles voorbij komen. Wanneer de neerslagintensiteit afnam, smolten de vlokken en viel motregen (met ijzelvorming) of ijsregen. Maar wanneer de neerslagintensiteit groter werd kwamen er weer dikke vlokken naar beneden vallen. Een sneeuwvlok doet er ongeveer 300 meter over om te smelten, maar de grote vlokken doen daar langer over en bereikten dus de berg. Op de top sneeuwde het vaker en meer dan in het dal, onderaan de piste. En grappig fenomeen om mee te maken tijdens het skiën. Soms zag je de sneeuw zelfs over de top van de piste vliegen, terwijl onderaan de piste motregen viel.

Thundersnow

In de avond bleef de storing nog steeds boven het Sauerland hangen en werd de neerslag buiig van karakter. Het ene moment was het droog, het andere moment trok een fikse sneeuwbui over Winterberg. Rond een uur of 8 verlieten wij de après-ski en werden wij verrast door een lichtshow, het begon te onweren! Terwijl dikke vlokken uit de lucht vielen, klonk de donder van het onweer heel ‘hol’. Dit komt omdat een vers pak sneeuw slechter is in het weerkaatsen van geluid dan een hard oppervlak zoals muren en de grond. De sneeuw absorbeert het geluid juist en heeft een dempend effect, dit komt door de open structuur. In de VS komen vaak zware sneeuwbuien met onweer voor en hier noemen ze dit ook wel ‘thundersnow’. In Nederland is het verschijnsel vrij bijzonder.

Veel regen

Helaas won de zachte lucht het gevecht en werden we donderdagochtend wakker met stromende regen. Er was in het dorp 10-15 cm sneeuw gevallen, maar alles was natte drab geworden. Eenmaal aangekomen bij de auto waren onze schoenen drijfnat. Hogerop was het sneeuwdek aangegroeid van 30 naar 50 cm, maar ook hier was de dooi ingevallen. Uiteindelijk werd het zelfs op de Kahler Asten (842 m hoogte) +2 graden. Het plan was om de top te voet te bezoeken, maar we zijn toch maar naar huis gegaan.

Klimaatverandering treft ook Winterberg

Sinds de jaren ’70 is de gemiddelde wintertemperatuur in Nederland met 1,8 graden gestegen. In Duitsland is een vergelijkbare trend zichtbaar en dat is zorgelijk voor het Sauerland. In een bewolkte situatie met neerslag, koelt het elke 100 meter omhoog ongeveer 0,6 graden af. Dat betekent dat de gemiddelde sneeuwgrens nu zo’n 300 meter hoger ligt dan pakweg 50 jaar geleden. Het huidige sneeuwklimaat van de toppen van Winterberg, was in de vorige eeuw dus het klimaat van de dalen. Inmiddels is het vooral in de dalen vaak zo zacht, dat er regelmatig regen valt en het sneeuwdek soms zelfs helemaal verdwijnt. Een kwakkelsituatie als afgelopen week, kwam dus vroeger minder vaak voor. Vanaf de jaren ’90 is het regelmatig erg zacht in Winterberg. Zo was het afgelopen Oudejaarsdag 13 graden in Winterberg, een absoluut record. Normaal ligt de temperatuur net iets boven het vriespunt.

Ruim 3 maanden een sneeuwdek

Met het toenemen van de hoogte neemt het aantal sneeuwdekdagen met ruim 10 per honderd meter toe. Winterberg kan rekenen op 60 sneeuwdekdagen per jaar en op de hogere pistes ligt ruim 3 maanden sneeuw, geholpen door sneeuwkanonnen. Toch neemt dit aantal dagen in de toekomst af en dit zien we nu al gebeuren.

Het dikste pak sneeuw dat in Winterberg per winter wordt gemeten is ongeveer 40 centimeter, terwijl op de top gemiddeld een sneeuwdek van 64 cm wordt gemeten. De winter van 2010 was de beste sneeuwwinter van deze eeuw met op de top maar liefst 1 meter sneeuw. In de dalen lag 70 cm en zelfs daar was het 4 maanden wit. In de winter van 2011 lag er in het dorp maar liefst 85 cm en 95 cm op de top.

In de winters van 2012, 2014, 2018, 2019, 2020, 2022 en ook deze winter wordt de norm bij lange na niet gehaald. Zo heeft er dit winterseizoen in het dal niet meer dan 20 centimeter gelegen, tot een paar weken geleden was het zelfs helemaal groen! Dit was ook in 2022 en 2020 het geval. In 2014 was het dikste sneeuwdek in het dal 25 cm en op de top 30 cm, maar ook dit was tijdelijk. Het dal was voornamelijk groen en op de toppen werd het pas aan het eind van de winter langere tijd wit. Dit was in de vorige eeuw nog niet voorgekomen.

Bron: weer.nl