Meteo Delfzijl

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief

Delfzijl, 25-01-2023

Alweer heeft Japan te maken met gigantische hoeveelheden sneeuw. Grote delen van het land zijn ontregeld, en vandaag meldden de autoriteiten dat er iemand is omgekomen door de barre omstandigheden. Bijna elke winter horen we dit soort berichten hiervandaan. Waarom is het daar telkens ‘raak’?
Veel sneeuw, extreme kou en harde wind: vooral de westkant van Japen heeft op dit moment te kampen met barre winterse omstandigheden. In de westelijk gelegen stad Maniwa viel in een etmaal een recordhoeveelheid van 93 centimeter sneeuw.

In het midden van Japan zorgde de sneeuw ervoor dat weggebruikers strandden op een snelweg. Meer dan driehonderd binnenlandse vluchten zijn geannuleerd en treindiensten opgeschort of vertraagd, aldus Japanse media. Mensen kwamen vast te zitten in minstens vijftien treinen die niet verder konden vanwege de sneeuw en zo'n drieduizend mensen strandden op twee treinstations in de stad Kyoto. Sommigen moesten er zelfs op de grond slapen.

Meters en meters

Hoewel de huidige situatie uitzonderlijk is, is hevige sneeuwval in Japan helemaal niet ongewoon. Zeker het noordelijke deel van het land is er beroemd om. Het bergachtige eiland Hokkaido bijvoorbeeld, het noordelijkste eiland van Japan, krijgt gemiddeld maar liefst 12 meter sneeuw per jaar. Hele bossen raken volledig ingesneeuwd. Skigebieden moeten soms sluiten omdat liften zijn ingesneeuwd. Langs de wegen die sneeuwvrij gemaakt worden met bulldozers zie je gigantische muren van sneeuw. Waarom valt hier nu zo veel?

Koude lucht, warm water

Het gaat hier om sneeuw die valt door het zogenoemde warmwatereffect. Ook bekend als ‘lake effect snow’, al spreekt men in het geval van Japan ook wel van ‘sea effect snow’. Het principe is hetzelfde: kort door de bocht betekent dit dat hele koude lucht over het nog relatief warme water van een groot meer strijkt, waardoor de lucht onstabiel wordt en precies aan de ‘andere kant‘ van het meer een flinke bak neerslag loslaat. In deze tijd van het jaar: sneeuw. Het kan een behoorlijk explosief proces zijn, zodat er in korte tijd een flink pak kan vallen. In Japan stroomt er van die ontzettend koude lucht vanuit Siberië over de relatief warme Japanse Zee, en stuit vervolgens op het Japanse land. Je ziet nu langs vrijwel de hele westkust van Japan sneeuw vallen.

Daarbij komt ook dat het er nu ongewoon koud is, en een aantal pittige lagedrukgebieden ook een aantal gebieden hebben aangedaan die normaliter wat minder sneeuwrijk zijn. Zo zie je nu tot ver in het zuiden sneeuw liggen.

Great lakes

Een andere plek die beroemd is om de vele sneeuw, is de staat New York in het noordoosten van de Verenigde Staten. De gigantische meren (the great lakes) die daar liggen, grenzend aan Canada, zorgen hier voor het lake effect. Ook dat hebben we eerder deze winter al behoorlijk zien exploderen. Toch ligt het gemiddelde aan sneeuwval in die regio vele malen lager dan in Japan. Het lake effect houdt hier namelijk ook een keer op: in de loop van de winter vriezen de meren namelijk dicht, waardoor het warmwatereffect verdwijnt. In Japan gebeurt dat niet.

Sneeuwdroogte

Gek genoeg heeft het noordoosten van de VS dit jaar juist te maken met ‘sneeuwdroogte’. Er valt veel minder dan normaal. Terwijl in het westen het dit keer juist helemaal los ging. Veel oostelijke steden wachten nog steeds op de eerste sneeuw van het winterseizoen, meldt CNN. In Central Park in New York is al 320 dagen geen meetbare sneeuw gevallen. Als dat zo blijft tot 5 februari, dan is dat de allerlangste sneeuwloze periode ooit. Op het kaartje (van CNN Weather) hieronder zie je hoe (scheef) de sneeuw in de VS tot nu toe verdeeld is.

Mini-warmwatereffect

Het warmwatereffect zoals in Japan zien we in Nederland trouwens ook wel eens. Het IJsselmeer en de Waddenzee kunnen dat in het klein en onder de juiste omstandigheden toch ook veroorzaken. Zo viel er in de winter van 1987 op Ameland wel een halve meter sneeuw, en waren de sneeuwduinen nog veel hoger dan dat. Ook kan de Noordzee in deze tijd van het jaar flink wat onstabiliteit veroorzaken. In december 2010 kwam het in het westen van ons land ook tot zo’n 30 a 40 centimeter sneeuw door sneeuwbuien vanaf de Noordzee. Er waaide die dag een ijskoude noordwestenwind.

Toch moeten wij het voor een beetje sneeuw meestal van andere zaken hebben. De sneeuw die komende nacht in het zuidoosten verwacht wordt, heeft met het warmwatereffect weinig te maken. En tot een metershoog sneeuwdek gaat het al helemaal niet komen; een centimetertje of wat, daar moeten we het weer mee doen.

Bronnen: CNN Weather, ANP