Meteo Delfzijl

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief

Hooikoortspatienten blij met koude nachten en regen

Delfzijl, 11.04.08 09:36

Dat het weer invloed heeft op onze gezondheid weten we al jaren. De bio-meteorologie is met name in Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk populair. Er worden zelfs speciale bioweerberichten gemaakt. In Nederland wordt nog niet veel met bioweer gedaan, hoewel de belangstelling groeit voor dit onderwerp. In Wageningen kunt u deelnemen aan een speciale workshop "Wijzelf als barometer". Tevens geeft de schrijfster van dit verhaaltje ook lezingen in den lande over dit onderwerp. Een van de bekenste bioweerberichten in Nederland is het hooikoortsweerbericht.

De afgelopen dagen was het op veel plaatsen heerlijk weer. De zon scheen en op een enkele bui na bleef het droog. Hoewel de temperaturen wat aan de lage kant waren, was het omdat het nauwelijks waaide, voor het gevoel toch al een beetje lente. Door de zon krijgen veel mensen een blij gevoel (ja, het weer heeft ook invloed op onze psyche), maar mensen die allergisch zijn voor bepaalde soorten stuifmeel (dat zijn er naar schatting anderhalf miljoen) staan echter aan het begin van een periode met klachten. Jeukende of kriebelende neuzen, niesbuien, tranende ogen en soms lichte benauwdheid……

Mensen die last hebben van hooikoorts hebben de afgelopen week nog gewoon buiten kunnen lopen zonder veel te niezen of te proesten. Door de nachten met soms pittige vorst (we hebben inmiddels al 5 vorstnachten in april gehad!) is de bloeiwijze van diverse planten- en bomensoorten bevroren en is de ontwikkeling van het stuifmeel zelfs even stilgezet. Dit kunnen we lezen op de vernieuwde site www.pollennieuws.nl, interessant voor hooikoortspatiënten en natuurliefhebbers.

De komende nachten zullen minder koud verlopen, niet doordat er warmere lucht wordt aangevoerd, maar omdat er storingen naar ons toekomen met wolken en uiteindelijk ook regen. Door de minder koude nachten en temperaturen die overdag naar 12 a 13 graden oplopen is de verwachting dat de pollenproductie van bijvoorbeeld de berk de komende dagen op gang gaat komen en dat de zakdoeken weer bij de hand moeten worden gehouden…….

Hooikoorts wordt veroorzaakt door pollen of stuifmeel afkomstig van planten om ons heen. We weten dat de verspreiding worden beïnvloed door het weer, maar de stuifmeelproductie wordt ook beïnvloed door het weer. Deze botanische kant van het hooikoortsverhaal wordt op de vernieuwde website www.pollennieuws.nl belicht.

Maurice Martens, bioloog verbonden aan het Institute for Water and Wetlands Research van de Radboud Universiteit van Nijmegen legt uit wat pollen zijn. Pollen, of stuifmeelkorrels die door de plant worden geproduceerd, zijn van belang voor de bevruchting. Ze worden geproduceerd in de meeldraden in de bloemen. In sommige bloemen (bloemen duidelijke kroonbladeren) zijn de meeldraden goed zichtbaar en zijn de pollen goed te zien. Het stuifmeel van deze bloemen word door insecten verzameld, die naar een ander bloem vliegen waar dan de bevruchting optreedt. Er zijn ook bloemen die er niet zo mooi uit zien omdat ze geen duidelijke kroonbladeren hebben. Deze bloemen worden katjes genoemd en worden niet door insecten bestoven. Het stuifmeel van katjes word ook in de meeldraden geproduceerd en afgegeven aan de lucht. Via de lucht komt het stuifmeel bij een andere bloem voor de bevruchting. Pollen van "mooie" bloemen en pollen van katjes kunnen allergische reacties opleveren, maar het zijn alleen die pollen die door de lucht worden verspreid die de hooikoortsreacties veroorzaken.

Vorige week werd op www.pollennieuws.nl in de rubriek pollenplant van de week de berk onder de loep genomen (filmpje in archief nog steeds te bekijken) Berkenpollen zijn sterk allergeen en veel mensen met hooikoorts reageren hierop. De berk is een van de eerste hooikoortsveroorzakers van het seizoen. Iedereen kent de katjes van de berk, de mannelijke katjes hangen naar beneden en de vrouwelijke katjes staan naar boven. De mannetjes ontwikkelen zich iets eerder dan de vrouwtjes. In de helmhokjes word stuifmeel geproduceerd. Vorig jaar tijdens de warme aprilmaand was de berk erg vroeg, dit jaar laat..

Deze week wordt aandacht besteed aan de polpulier. Populieren zijn wilgenachtigen en komen in ons land in wilde en in gekweekte vorm voor. Populieren hebben dezelfde bloeiwijze als berken, namelijk katjes. In de katjes vind je mannelijke bloemen die het stuifmeel produceren en vrouwelijke bloemen met stampertjes. De verspreiding van de pollen gebeurd door de wind. De komende dagen komt de productie van populierenpollen goed op gang door de verwachte hogere temperaturen. Er zijn mensen die gevoelig zijn voor het stuifmeel van de populier en last krijgen van hooikoortsverschijnselen, maar de populierenpollen zijn niet zo sterk allergeen zoals de berkenpollen en veroorzaken over het algemeen lichte klachten.

Het weer beïnvloed ook de verspreiding van het stuifmeel. Niet alleen door de temperaturen, maar ook door wind, zon en regen. Al jaren wordt er door het Leids Universiteit Medisch Centrum een speciaal hooikoortsweerbericht gemaakt. Op het dak van dit ziekenhuis staat een pollenteller. Door het aantal pollen te tellen en te combineren met de korte termijn weersverwachting kun je een uitspraak doen of mensen die allergisch zijn de volgende dag veel of weinig last zullen krijgen. Op teletekst en op de radio word in de bloeimaanden na het het hooikoortsweerbericht toegevoegd: “de situatie is morgen tamelijk ongunstig of gunstig”

Op www.pollennieuws.nl wordt wekelijks ook een hooikoortsweerbericht gemaakt. In het filmpje wordt met name gekeken naar de invloed van het weer op de ontwikkeling van de pollen. De komende dagen is het ’s nachts niet meer zo koud, het gaat niet meer vriezen en de temperaturen zullen overdag oplopen naar 12 graden. Dat is precies de temperatuur waarbij de pollenproductie sterk op gang zal komen. De verwachting is dan ook dat mensen met een berkenpollenallergie (grassen bloeien nog niet) de komende week last kunnen krijgen. Regen (op het menu staand voor zondag) kan tijdelijk voor verlichting van de klachten zorgen, omdat de pollen uit de lucht worden geregend.

Kennis over pollen leert ons ook dat we voor een langere termijn kunnen we uitspraken doen over het aantal pollen. Jaren met veel pollen schijnen elkaar af te wisselen door jaren met weinig pollen. Volgens pollentelling van het LUMC worden er dit jaar veel berkenpollen verwacht omdat er vorig jaar weinig pollen waren.

Mensen met een berkenpollenallergie gaan een vervelende tijd tegemoet. Voor deze mensen is te hopen dat het regelmatig zal gaan regenen. Gelukkig duurt het berkenpollenseizoen maar 1 maand. Naast de berk zijn de els (lange bloeiperiode, piek rond maart), de bijvoet (bloeiperiode in augustus), de ambrosia (van oorsprong niet in Nederland voorkomend, maar vanwege de opwarming van het klimaat steeds beter florerend, bloeiperiode in augustus en september) en de grassen (zeer grote familie, bloeiperiode van mei tot augustus) sterk allergeen.

Margot Ribberink

Bron: www.pollennieuws.nl (m.m.v. Maurice Martens), LUMC.