Ozonlaag cruciaal
Voor het leven op aarde is de ozonlaag van cruciaal belang. Het beschermt ons door allerlei van de zon afkomstige vormen van ultraviolette straling te absorberen. Die beschermende deken dreigde te verdwijnen en de oorzaak lag in het door de mens in de atmosfeer brengen van allerlei schadelijke gassen, die de ozonlaag aantastten. De bekendste waren de Cfk’s, de chloorfluorkoolwaterstoffen, die in veel koelingen en drijfgassen terug te vinden waren. Maar er waren er veel meer, het ging om een groep van 100 gassen.
Zoals gezegd, was snelle actie nodig. En die kwam er. In Montreal kwamen in 1987 al ongeveer 200 landen bij elkaar om de koe bij de hoorns te vatten. Op tafel lag een zeer ingrijpend plan dat feitelijk alle voor de ozonlaag schadelijke gassen in de ban deed.
Stap in het diepe
De conferentie deed veel stof opwaaien. Ook toen waren er de doemdenkers die hun visoenen, meestal gebaseerd op economische wanorde die van de uitvoering van het plan het gevolg zou zijn, met graagte rondbazuinden. De wereld besloot de stap in het diepe te wagen. Het akkoord kwam er en inmiddels is ongeveer 99 procent van de stoffen, die toen in de ban zijn gedaan, daadwerkelijk uit het dagelijkse leven verdwenen. De prognose voor de ozonlaag is goed. Hij zal de komende tientallen jaren waarschijnlijk geheel herstellen.
Onlangs besloot een groep onderzoekers nog eens uit te zoeken wat er na de uitvoering van het protocol van Montreal precies allemaal is gebeurd. Ze ontdekten dat het verdrag veel meer positieve effecten met zich mee heeft gebracht, dan toen eigenlijk bedoeld was.
Opwarming aarde iets geremd
Veel van de gassen, die sinds het verdrag van kracht is geworden in de ban zijn gedaan, blijken ook sterke broeikasassen te zijn geweest. De opwarming van de aarde, het hete thema van onze tijd, is er nu al met ongeveer een halve graad mee afgeremd. Dat effect kan de komende tientallen jaren zelfs nog een beetje toenemen.
Daarmee is ook het moment waarop de Noordpool in de zomer voor het eerst ijsvrij zal zijn mogelijk met zo’n 15 jaar opgeschoven. Volgens de onderzoekers is in de zomermaanden in het Noordpoolgebied nu al een gebied ter grootte van ongeveer 500.000 vierkante kilometer extra met zeeijs bedekt, vergeleken met de situatie die we zouden hebben gehad als het Verdrag van Montreal er niet was gekomen. Dat komt doordat de opwarming van de Noordpool, die sneller gaat dan waar dan ook, nu al met 0,88 graden is vertraagd. Dit effect kan de komende tientallen jaren ook nog een beetje groter worden.
In 2050 normaal
Een precieze bepaling van het moment waarop de Noordpool in de zomer voor het eerst zonder zeeijs zal zitten, is lastig. Daarvoor is het weer in het gebied veel te grillig. De onderzoekers gaan ervan uit dat dit rond 2050 wel gebruikelijk zal zijn.
Volgens de onderzoekers is de uitwerking van de in het Verdrag van Montreal afgesproken maatregelen reden tot hoop. Als de internationale gemeenschap maar wil en de mouwen opstroopt, dan kan in korte tijd veel bereikt worden. En ja, wat het ozonprobleem van toen was, is het probleem van de wereldwijde opwarming nu. Dat is nog niet opgelost. Maar laten we hopen, dat de conferentie van Montreal snel nog eens een opvolger zal krijgen.
Bron: weer.nl
