Radio Havenstad FM
'Rondje Havenstad' vanuit ’t Lokaal te DelfzijlHet ruimteweer / de aardbeving in Chili (2)/ Pluto 80 jaar
-
De afgelopen week begon erg rustig, maar sinds een paar dagen is er weer een behoorlijk actief gebied met zonnevlekken in de kijker te zien. De effecten daarvan zijn een verhoogde snelheid en dichtheid van de zonnewind en enkele massa uitbarstingen die vergezeld gingen van pieken in de röntgenstraling. De activiteit van het poollicht rond de magnetische polen nam enigszins toe. Zij daarvoor de poollicht fotogallerij op www.spaceweather.com.
Behalve een verkorting van het etmaal met 1,26 microseconde blijkt ook de aardas enigszins gekanteld. Zo'n 8 cm op de polen gemeten. Tot nu toe zijn deze conclusies gebaseerd op speculatie en berekeningen. Richard Gross van het JPL in Pasadena is nu van plan om deze veranderingen te gaan meten met behulp van de GPS-satellieten. Deze satellieten draaien rond de aarde en hebben zelf amper gereageerd op de veranderingen in de aardrotatie. Dankzij het GPS zijn ook de variaties in de daglengte ten gevolge van de wind, eb en vloed en stromingn in de oceanen en de vloeibare aardmantel al jarenlang in kaart gebracht. Een regelmatige schrikkelseconde is daar het gevolg van. Wanneer deze gegevens worden afgetrokken van de GPS-metingen tijdens de aardbeving blijven de effecten van de beving in Chili over. Zie www.spaceweather.com van 12 maart.
Het is vandaag, 13 maart 2010, precies 80 jaar geleden dat de op 18 februari 1930 door Clyde Tombaugh ontdekte "planeet" de naam Pluto kreeg. Dat ter ere van de verjaardag van de (reeds overleden) baas Percival Lowell van de sterrenwacht in Flagstaff, Arizona. Zijn initialen zijn PL, evenals de beginletters van Pluto. Helaas heeft Pluto nooit goed gepast in de rij van de reeds bestaande planeten. De grootte en de baan passen slecht in het systeem en nadat er sinds 1992 al meer dan 100 andere objecten zijn gevonden buiten de baan van Neptunus kan Pluto beschouwd worden als het eerst ontdekte object van de Kuipergordel. Gerard Pieter Kuiper, geboren in Tuitjenhorn, voorspelde deze gordel al in 1940. Ten overvloede bestempelde de International Astronomical Union (IAU) het Kuipergordel object Pluto als een dwergplaneet, omdat hij in een baan rond de zon draait, een bolvorm heeft en geen maan is.
Presentatie: Paul Woldendorp
Techniek: Remco Keizer
Samenvatting en bijdrage: Wim Zanstra
Techniek: Remco Keizer
Samenvatting en bijdrage: Wim Zanstra