Meteo Delfzijl

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief
 

Delfzijl, 05-03-2017

Na langdurige en nauwkeurige controle van de meteorologische data blijkt dat het vasteland van Antarctica een nieuw warmterecord heeft bereikt.

In februari kwam Antarctica al in het nieuws doordat een enorm deel van het ijsplateau Larsen C op het punt van afbreken stond. Sinds december groeit de scheur in het ijs zeer snel, en wel met de lengte van zo’n 5 voetbalvelden per dag. Onderzoekers verwachten dat het ijsplateau ergens in de komende maanden af zal breken en dat heeft onvermijdelijk te maken met de hoge temperaturen die er de laatste jaren op Antarctica worden gemeten. Deze week werd bekend gemaakt dat er sprake is van een nieuw warmterecord op het normaal ijskoude continent.

Opvallend is dat het record al zo’n 2 jaar geleden werd gemeten. Op 24 maart 2015 kwam het op het Argentijnse onderzoekstation Esperanza, nabij het noordelijke punt van het Antarctische schiereiland Larsen C, tot 17,5 graden! Het vorige warmterecord stond op 15 januari 1974. Op weerstation Vanda werd toen 15 graden gemeten. Dit zijn echter niet de records voor het gehele zuidpoolgebied, want op het kleine eilandje Signy, behorend tot de Zuidelijke Orkney eilanden, werd het in januari 1982 zelfs bijna 20 graden. De thermometer liet toen 19,8 graden zien!

IJsplateau
De scheur in het ijs van het Larsen C ijsplateau is momenteel zo’n 160 kilometer lang en een halve kilometer breed. De scheur hoeft nog maar 32 kilometer verder te groeien om tot het einde van de ijsplaat te komen, waarna het geheel onvermijdelijk zal afbreken. Het afbreken van alleen dit enorme stuk zal niet direct invloed op de zeespiegelstijging hebben, maar wel op het mogelijke afbrokkelen van de rest van het ijs op het schiereiland en dat zou in zijn geheel wel effect hebben op de waterstijging.

In perspectief
Om het geheel in perspectief te zetten, moeten we dit echter ook even afzetten tegen wat er op dit moment op de Noordpool gebeurd. De Zuidpool, ofwel Antarctica, ligt op 90° zuid en de Noordpool op 90° noord. De punt van het Antarctische schiereiland ligt op 63° zuid en dat is op het noordelijk halfrond te vergelijken met Stockholm in Zweden. Eigenlijk ligt het schiereiland waarop we ijsplateau Larsen C terugvinden dus best ver van de ‘echte’ Zuidpool af. Ter vergelijking: in Stockholm is 20 graden of meer niet heel bijzonder. Het nieuwe warmterecord op dat deel van de Zuidpool is dus absoluut een feit, maar wel relatief gematigd.

Spitsbergen
De extremiteiten op de Noordpool zijn zorgelijker. Zo hoort het op Spitsbergen, vlakbij de Noordpool, in de maanden januari en februari normaalgesproken zo’n 16 graden te vriezen, maar daar was het de laatste tijd geregeld 6 graden boven nul! Een verschil van meer dan 22 graden ten opzichte van de norm. En dat midden in de poolnacht…

Noordpool extremer dan Zuidpool
Het verschil tussen het oude record van ruim 40 jaar geleden (1974) op de Zuidpool en het nieuwe record van 2 jaar geleden (2015) is 2,5 graden. Leggen we dit nieuwe warmterecord dus naast het enorme temperatuurverschil op alleen al Spitsbergen van de laatste maanden, dan geeft dat duidelijk aan dat het op de Noordpool in zijn geheel allemaal veel sneller gaat dan op de Zuidpool.

Dieptepunt zee-ijs
Ondanks de verschillen tussen de Noord- en de Zuidpool geldt op dit moment voor allebei een dieptepunt voor wat betreft het zee-ijs. Zo is de Noordpool bijvoorbeeld water dat is omringd door land en de Zuidpool is juist land omringd door water. In beide poolgebieden ligt het zee-ijs niveau ruimschoots onder het eerdere minimum; op de Noordpool was dat 2011-2012 en op de Zuidpool 2015-2016.

Bronnen: MeteoGroup, National Snow & Ice Data Center, NASA