Afdrukken
Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief

Delfzijl, 17-03-2023

Maart is tot nu toe een leuke maand als het om het waarnemen van bijzondere weersverschijnselen. We hadden al noorderlicht, sneeuw, ijsregen, onweer en deze week ook lichtzuilen (boven Friesland en de Noordoostpolder, nu komen daar de Kelvin-Helmholtz wolken bij, zoals die door Sytse Schoustra op Terschelling op de foto zijn gezet.
Ze zien er bijzonder uit, zo vanaf de grond. Eigenlijk zijn het golvende wolken. Meestal zie je ze niet lang en over het algemeen – enkele uitzonderingen daargelaten – zijn ze ook niet al te groot. Met een geoefend oog tref je ze zo nu en dan aan. Sytse Schoustra lukte het vandaag op Terschelling en hij maakte er spectaculaire foto’s van, die we graag laten zien.

Onstabiliteit

De Kelvin-Helmholtz-wolken zijn vernoemd naar Lord Kelvin en Hermann von Helmholtz, die de voor de vorming van de wolken benodigde onstabiliteit in de lucht als eersten wiskundig beschreven. De wolken kunnen ontstaan op de plaats waar twee luchtlagen, van verschillende temperatuur en bewegingssnelheid, bij elkaar komen. Ze worden pas zichtbaar als zich op de plaats ook een (vaak dus dunne) wolk vormt.

Foto gemaakt door Sytse Schoustra

Terschelling

De Kelvin-Helmholtz wolken boven Terschelling.

Bovenop elkaar

Feitelijk komt het erop neer dat er twee luchtlagen, met een verschillende temperatuur, bovenop elkaar liggen. De warmste ligt dan boven, de koudste onder. Luchtlagen met een verschillende temperatuur mengen in principe niet met elkaar, net als twee vloeistoffen met verschillende dichtheden. Er ontstaat een scherpe grens, met de ene luchtlaag onder en de andere luchtlaag boven. Meestal zie je daar ook niks van.

Vele golven achter elkaar

De situatie wordt anders als de bovenste luchtlaag sneller beweegt dan de onderste. Dan kan de sneller bewegende lucht boven de grens een deel van de lucht in de laag eronder mee naar boven trekken. Er ontstaat dan een soort golf, die vervolgens door de sneller bewegende lucht in de bovenste laag ook weer omver wordt geduwd. Als het meezit, zie je in die omvallende golf uiteindelijk ook een circulatie ontstaan. Het mooist wordt het als op die manier vele golven op regelmatige afstand van elkaar komen te liggen.

Foto gemaakt door Sytse Schoustra

Terschelling

De Kelvin-Helmholtz wolken boven Terschelling, nu van iets dichterbij.
 

Wolken maken het zichtbaar

Omdat lucht, die van onderen naar boven wordt getrokken, tijdens het stijgen afkoelt, kan zich tijdens dit proces bewolking vormen. Gebeurt dit, dan wordt hetgeen zich in de lucht boven ons afspeelt ook voor het menselijke oog zichtbaar en kun je het op de foto vastleggen, zoals Sytse Schoustra vandaag heeft gedaan. Het ziet er allemaal prachtig uit.

Bron: weer.nl

Categorie: Weerweetjes
Hits: 385