Meteo Delfzijl

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief


Balans vorstperiode.

Delfzijl, 23.12.07

Wie nu nog durft te zeggen dat een stralingswintertje niet interessant kan zijn, heeft de afgelopen dagen niet opgelet. Het is lang geleden dat winterweer in Nederland op zo’n uitgebreide schaal zo interessant is geweest als de laatste week. In, wat we nu ook volgens de letter der wet een vorstperiode mogen noemen, gebeurde zo veel bijzonders dat veel mensen nu nog bezig zijn om zich de ogen uit te wrijven.

Nog nooit hebben we bij Meteo Consult zoveel foto’s van mensen binnengekregen van mensen die, wat zij zagen, met ons wilden delen. Alleen al in de ‘bak‘ van Omroep Gelderland waren het de laatste 2 dagen meer dan 550 foto’s! Peter Timofeeff kon gisteren voor zijn presentaties op RTL 4 uit meer dan achtduizend foto’s kiezen. Het geeft maar aan dat heel veel mensen de afgelopen dagen heel bijzonder hebben gevonden.

Laten we nog heel even door de vorstperiode heen lopen. Het begon vorig weekeinde allemaal nog wat aarzelend. Weliswaar vroor het eigenlijk elke nacht al wel licht, maar er waren gebieden (vooral in het noorden) waar langdurige laaghangende bewolking een al te heftige afkoeling vooralsnog tegenhielden. Later in de week veranderde de situatie. De temperaturen kwamen steeds lager te liggen, evenals de bewolking. Tegelijkertijd werd het op iets grotere hoogte in de atmosfeer alleen maar warmer. Het spektakel begon woensdagavond toen de koude laag aan het aardoppervlak nog maar driehonderd meter dik was. Daarboven liepen de temperaturen in delen van de atmosfeer tot rond +9 graden op.

Toen woensdagavond een gebied met laaghangende bewolking en mist, dat overdag al boven het noorden en oosten van het land aanwezig was, zich over het hele land uitbreidde bij temperaturen tussen 2 en 5 graden onder nul, stelde zich een situatie in die we begin februari 2006 in Nederland ook al een keer hadden meegemaakt en die toen op veel plaatsen tot ruige rijp en mistsneeuw aanleiding gaf. Het ging nu precies zo, maar heviger…!

Verzadigd

Terwijl de dunne koude laag aan het aardoppervlak met vocht en luchtverontreiniging verzadigd raakte, zorgden de dalende luchtbewegingen erboven – we bevonden ons in een bijzonder sterk hogedrukgebied – dat de laag in elkaar werd geperst. Daardoor werd de luchtvochtigheid onderin nog eens extra opgejaagd. Het was alsof je een spons ging uitknijpen. Het overschot aan vocht moest een uitweg vinden. Dat kon op twee manieren: door rijpafzetting op de bomen en door sneeuwval. De rijpafzetting op de bomen gebeurde in het hele land, de sneeuwval vooral aan de lijzijde van steden en industriegebieden.

Woensdag overdag begon het met de sneeuwval al in delen van Gelderland en Drenthe, in de avond en de dagen daarna volgden veel plaatsen in het westen en het zuiden. Het leidde tot een lappendeken van gebieden die geen en wel sneeuw hadden. Wie vrijdag van Nijmegen naar Oss reed viel van de ene verbazing in de andere. In Nijmegen-Oost was het vooral de rijp op de bomen die de aandacht trok, aan de westkant van de stad – waar het sneeuwde – was het landschap in een winterwonderland veranderd, met 1-2 centimeter sneeuw op de grond en de bomen. Twee a drie kilometer verderop was die sneeuw echter weer weg.

Vervolgens veranderde tot aan de oostrand van Oss helemaal niets. Gezien de omstandigheden leek het het handigste om door te rijden naar dat deel van Oss dat ten westen van het plaatselijke industrieterrein lag. Daar veranderde de wereld binnen twee kilometer drastisch; van een landschap met alleen rijp aan de bomen naar een dik besneeuwde wereld die op een kerstkaart niet zou misstaan. Gezien de weerssituatie was het bizar om te zien hoeveel sneeuw er was gevallen – er lag een centimeter of 5. Veel struiken bogen zelfs onder de druk van de dikke laag die er aan hun takken kleefde.

Slee

Een voorbijganger vertelde dat het woensdagavond al was begonnen met sneeuwen. En het sneeuwde nog steeds. Omdat het om vrij kleine vlokjes ging, traden bijzondere effecten op. Normaal verwacht je dat sneeuw bovenop de takken van een boom blijft liggen, hier was het zo dat er vooral onderaan de takken een dikke laag sneeuw hing. Op verkeers- en straatnaamborden zag je hetzelfde. De kant die naar de wind toe stond was schoon, terwijl er aan de kant van de wind af juist veel sneeuw bleef ‘plakken’, zie foto’s. Overigens was de sneeuwlaag zo dik dat er in deze wijk van Oss gesleed kon worden.

Tijdens de rit terug naar Nijmegen, eerst naar het noorden maar al snel naar het oosten, viel opnieuw op hoe smal de ‘pluim’ was waarin sneeuw lag. Nog geen twee kilometer verderop was het landschap alweer overgegaan in de berijpte variant en was van sneeuw geen sprake meer. Een dag later was op satellietfoto’s de sneeuwpluim bij Oss goed te zien. Maar niet alleen die pluim bij Oss, Nederland bleek er tientallen te hebben die grillig verspreid over het land lagen, bijna altijd in de buurt van industrie of stedelijke gebieden.

Wat overal in het land in de koude laag gebeurde, was vochtafvoer via de vorming van rijp. Toen het nog grijs was, nevelig en mistig leverde dat her en der al mooie plaatjes op, vooral ook omdat zoveel rijp werd gevormd dat het onder de bomen vaak compleet wit werd. Uiteindelijk kwam ook op die plaatsen 1 tot 2 centimeter sneeuw terecht. Toen gisteren de mist en bewolkingslaag was verdwenen en de zon scheen aan een onbewolkte en diepblauwe hemel kwam de mooiste episode echter pas. Wat een prachtige wereld! Veel mensen hier bij Meteo Consult konden zich niet herinneren dat het wat rijpaanzetting betreft ooit eerder zo mooi was geweest – en zo massaal ook – al gisteren. Het was uniek!

Onbeschrijflijk

Terwijl een deel van de mensen misschien niet door had wat er aan de hand was, trokken anderen er ’s ochtends vroeg al op uit om maar niets van de winterse pracht te hoeven missen en alles op foto’s vast te kunnen leggen. De combinatie van de zwaar berijpte bomen – sommige takken bogen diep onder de winterse last -, de blauwe lucht en het verder verstilde, ijzige land leverde onbeschrijflijke beelden op. De oohhs en aahhs waren op veel plaatsen niet van de lucht. En de liefhebber wist niet goed meer waar ie moest kijken.

Dat brengt ons bij het derde belangrijke winstpunt van de voorbije vorstperiode: er kon geschaatst worden. Hoe slap de kaarten ook waren, hoe warm de bovenlucht, de vorst trok zich er niets van aan en werd rustig heviger. Gisternacht vroor het plaatselijk rond 10 graden – strenge vorst. Steeds meer ondergelopen weilanden, ijsbanen, vennetjes, meertjes en uiteindelijk zelfs watergangen veranderden in prachtige ijsvloeren die meer en meer schaatsers konden dragen. Zo werd het een onvervalste schaatsdag. En dat tegen de achtergrond van het hiervoor geschetste decor. Onvergetelijk!

Natuurlijk, het duurt nooit lang genoeg en het kan allemaal nog veel kouder en Siberischer… Maar, ongeacht wat er met de winter van 2008 de komende maanden ook allemaal gebeurt, deze nemen ze ons niet meer af. Wat hebben we de afgelopen week kunnen genieten!

Bron: Meteo Consult, waarnemers, fotografen.