Meteo Delfzijl

Ster inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactiefSter inactief

De Noord-Hollandse 'zondvloed' nader bekeken.

Delfzijl, 06.10.08

Beleefde driekwart van het land een winderige en natte zondag die als een typische herfstdag omschreven kon worden, in het noordwesten van het land gingen de hemelsluizen helemaal los. Gisteren is daar op deze site al over geschreven, maar nu de hemelkraan inmiddels is dichtgedraaid, kunnen we de gevallen regen in een historisch perspectief plaatsen. Want bijzonder is het, wat daar in het noordwesten van het land aan regen is gevallen.

De gevallen neerslag tussen zaterdagochtend 10 uur en zondagochtend 10 uur. In grote delen van het Waddengebied is dan al meer dan 30 mm regen gevallen.

Wateroverlast goed verwacht.

Beelden uit Hippolytushoef bereikten gisteren de journaals. Op diverse plaatsen stonden daar de straten blank, nadat het de hele dag matig tot zwaar had geregeld. De regen, die in de loop van zaterdagavond begon, hield daar een vol etmaal aan. Het gevolg was ingrijpend. Nadat het sinds eind september al behoorlijk nat was, was dit voor het drassige land teveel. Sloten liepen over, ook wegen kwamen blank te staan en hetzelfde gold voor veel landerijen en weilanden.

Het pleit voor de kwaliteit van de diverse weermodellen, dat die een dergelijk ongewone watervloed al dagen van tevoren behoorlijk goed zagen aankomen. Al een kleine week van tevoren werd duidelijk dat op zondag een storing, met daarin gebed de restanten van de tropische storm Laura een tijd over ons land zou gaan slepen, met lokaal grote neerslaghoeveelheden. Aanvankelijk werd de meeste nattigheid voor het midden en zuiden van het land verwacht, maar al snel werd het noordwesten als natste regio aangewezen, een beeld dat de dagen daarna consequent tot de dag van gisteren werd volgehouden. Het ECMWF kwam zaterdagochtend zelfs met een mogelijke etmaalsom van honderd millimeter op de proppen en uiteindelijk is die som gerealiseerd!

Van zondag 10 uur t/m maandag 10 uur waren dit de neerslaghoeveelheden. Opnieuw springt het noordwesten van het land er flink uit met 30 tot meer dan 60 mm!

113 mm…

Uiteindelijk is verreweg de meeste neerslag in de Kop van Noord-Holland en op Texel gevallen, terwijl ook een groot deel van het Waddengebied en Friesland vele tientallen millimeters aan neerslag over zich heen kregen. De afbeeldingen hiernaast spreken wat dat betreft duidelijke taal. Uit de voorlopige cijfers blijkt dat in Julianadorp de meeste neerslag is gevallen, namelijk 113 mm. Dat is een zeer uitzonderlijke etmaalhoeveelheid. Gebleken is dat in Nederland op een gemiddelde plaats een neerslagsom van 75 mm of meer in één etmaal een herhalingstijd heeft van 125 jaar. Een willekeurige waarnemer zou dus zijn hele leven lang dagelijks neerslag kunnen meten, zonder ooit aan die 75 mm toe te komen.

Neerslagrecords.

Hoe bijzonder dat is, kunnen we gemakkelijk inzien als we naar de neerslaggegevens van Den Helder kijken van de laatste halve eeuw. In oktober was daar in één dag tot afgelopen zondag nog nooit meer gevallen dan 44.7 mm, een hoeveelheid die op 11 oktober 1960 werd afgetapt. In totaal is het sinds 1957 tien keer voorgekomen dat daar gedurende de eerste oktoberdecade méér dan 50 mm neerslag viel. Het record was nog recent, namelijk 84.2 mm in 2006; in 1981 viel er 71.0 mm.

Die records zijn nu verpulverd. Op 5 oktober, gisteren dus, viel er in Den Helder méér dan het dubbele van het oude oktoberrecord en ook méér dan er sinds 1957 gedurende de eerste tien oktobermaanden was gevallen, namelijk 90.2 mm! Aangezien ook de eerste oktoberdagen nogal nat waren verlopen, staat het totaal van de eerste decade al op 132.4 mm. Hoewel we de meeste nattigheid nu wel hebben gehad, kan dat laatste kersverse record de komende dagen nog wat scherper worden gesteld.

Op de kaartjes hiernaast is te zien dat de natte strook over grote delen van Friesland en Groningen verder oostwaarts liep. In Eelde kon 30.9 mm worden afgetapt en kwam het decadetotaal daar op 63.1 mm. Op die locatie was het sinds 1957 alleen in 1993 over dat tijdvak natter met 70.0 mm, gevolgd door 1988 met 65.4 mm.

Op diverse plaatsen in het westen en noorden van het land is de gemiddelde hoeveelheid voor de hele maand al gevallen, lokaal zelfs bijna al de dubbele hoeveelheid!

Weergrillen.

Overigens zegt zo’n nat begin van de tweede herfstmaand niets over het verloop van de komende winter. Als we alle oktobermaanden bezien van de laatste halve eeuw die erg nat begonnen op de vijf hoofdstations, dan zien we als eerste dat niet op ieder station dezelfde jaren terugkomen, alleen in 2003 viel er op alle vijf de stations (Den helder, Eelde, Vlissingen, De Bilt en Beek) tenminste 50 mm. Na een nat begin van oktober volgden er winters in alle soorten en maten, maar, zoals gebruikelijk in het Nederlandse klimaat, de zachte en kwakkelwinters waren duidelijk in de meerderheid. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon en zullen we de ontwikkelingen van de komende weken en maanden moeten afwachten. Een enkeling heeft een strenge winter in het vooruitzicht gesteld – zoals er ieder jaar wel iemand is die een dergelijke winter ziet aankomen. Die persoon krijgt zeker een keer gelijk, is het niet komende winter, dan wel de winter daarop, of één van de winters die nog verdere toekomstmuziek zijn. Het is gewoon een kwestie van geduld hebben…

Bronnen: Meteo Consult, KNMI, eigen archief.