Archief

Per 1 mei 2006 is er een wettelijke regeling in werking getreden, doch geen verplichting, dat de automobilisten zelf verantwoordelijk zijn voor het wintergereed maken van hun voertuig (personen-, bestel- en vrachtwagens). Dit geldt alleen voor in Duitsland geregistreerde voertuigen. In winterse omstandigheden mag dan alleen worden gereden indien er winterbanden gemonteerd zijn. Omdat het geen verplichting is mogen er in de wintermaanden echter wel zomerbanden onder een voertuig zitten, maar dan mag het voertuig niet worden gebruikt bij sneeuw en gladheid. Bij overtreding...

Sneeuwkettingen.

Kettingen moeten gemonteerd worden op de banden van de aangedreven as van het trekkende voertuig indien dit met een verkeersbord wordt voorgeschreven (regeling geld alleen voor voertuigen met meer dan twee wielen).

De maximum snelheid mag maximaal 50 km/u bedragen. Op aanhangwagens zijn sneeuwkettingen toegelaten wanneer het trekkende voertuig ermee is uitgerust.

De gemiddelden in de tabel geven een algemene indruk weer en zijn gebaseerd op metingen onder winterse omstandigheden (buitentemperatuur plus 2 o C). Prestaties van verschillende merken banden zijn onderling zeer verschillend. Bandentests bieden wat dit betreft uitkomst. De metingen zijn uitgevoerd volgens het testprotocoll van de internationale ANWB bandentest.

ANWB.

De ANWB test al jarenlang samen met haar Europese partners zowel zomer- als winterbanden. Deze tests zijn belangrijk om te beoordelen of de ontwikkeling van banden gelijke tred houdt met de ontwikkeling van de auto zelf. Door de jaarlijkse testcyclus kunnen we de doorontwikkeling van banden goed in de gaten houden. De afgelopen jaren hebben we bijvoorbeeld gezien dat moderne zomerbanden steeds beter zijn geworden onder zomerse omstandigheden. Hiermee kunnen zomerbanden steeds beter omgaan met toegenomen vermogens en snelheden van moderne auto's. Tegelijkertijd hebben we echter gesignaleerd dat de wintereigenschappen van zomerbanden
over de afgelopen jaren sterk gereduceerd zijn. Moderne zomerbanden bieden op sneeuw veel minder grip dan hun soortgenoten enkele jaren geleden nog deden. Deze trend kan tot gevaarlijke situaties leiden omdat met de huidige generatie zomerbanden eigenlijk niet meer veilig op sneeuw te rijden is. Om consumenten te informeren over deze gesignaleerde trend en om een genuanceerd beeld te geven van de onderlinge verschillen in prestaties tussen verschillende type banden, hebben we deze informatie samengesteld.

In Nederland was van alle verkochte banden in 2004 circa 8% een winterband. De meeste Nederlandse automobilisten kiezen er dus voor om op zomerbanden de winter door te gaan. De rubbersamenstelling van een zomerband is afgestemd op zomerse buitentemperaturen. Bij lage temperaturen wordt het rubber hard en onelastisch, de band verliest grip en kan de gevraagde prestaties niet meer bieden. Bij winterbanden wordt gewerkt met een rubbersamenstelling voor winterse temperaturen; de band en het loopvlak blijven flexibel en
kunnen zorgen voor een goede grip. Onder zomerse omstandigheden wordt het rubber van winterbanden nog soepeler waardoor er meer warmteontwikkeling in de band is. Bij moderne winterbanden zal dit niet tot problemen leiden mits de bandenspanning goed is (voor winterbanden in de zomer adviseren wij de bandenspanning met ca. 0,2 bar te verhogen). Natuurlijk kunnen winterbanden in de zomer niet tippen aan de eigenschappen van zomerbanden maar bedenk wel dat de rijomstandigheden in de zomer vaak veel minder kritiek zijn dan in de winter. Sneeuw is zo'n kritieke rijomstandigheid dat zelfs het aanpassen van de rijsnelheid en de volgafstand niet voldoende is om veilig te kunnen rijden.

Naast de zomer- en winterbanden bieden een aantal bandenmerken ook zogenaamde 4-seizoenenbanden of all weather tyres aan. Dit type band is een compromis tussen een zomer- en een winterband met duidelijke voordelen ten opzichte van een zomerband in de winter maar ook duidelijke tekortkomingen ten opzichte van een winterband in de winter. Toch kan een 4-seizoenenband voor Nederlandse omstandigheden (vlakke wegen, aantal dagen dat er sneeuw ligt relatief gering) een goed compromis zijn. Daarom hebben we ook de 4-seizoenenband in deze vergelijking meegenomen, zie tabel.

De tabel is samengesteld om consumenten te informeren over de specifieke voor- en nadelen van de drie verschillende type banden onder winterse omstandigheden. De tests zijn uitgevoerd bij een buitentemperatuur van plus 2° C. Bij een andere buitentemperatuur kunnen de onderlinge verschillen anders zijn. De waarden in de tabel zijn gemiddelden uit diverse metingen en geven een algemene indruk weer. De individuele verschillen tussen verschillende merken van een zelfde type band (bijvoorbeeld een winterband van verschillende merken) kunnen zeer groot zijn.

Wat lezen we in de tabel.
In de eerste rij hebben we foto's geplaatst die de verschillen in profiel tussen zomer-, 4 seizoenen- en winterbanden helder weergeven. Bij de winterband is duidelijk de grote hoeveelheid lamellen in het profiel te herkennen. De zomerband heeft het typische zomerband profiel gericht op goede droge grip en goede waterafvoer. Het profiel van de 4-seizoenenband maakt duidelijk dat dit een tussenvorm is, zichtbaar zijn zowel kenmerken van een zomer- als van een winterband. Zoals we zullen zien zijn net als de profielen ook de
van de banden zeer verschillend.

Allereerst het meest opvallende uit de tabel; zomerbanden zijn op sneeuwbedekt wegdek een veiligheidsrisico ! Op droog wegdek zijn de verschillen kleiner. Toch staat de auto met winterbanden vanaf 100 km/h ca. 3 meter eerder stil dan de auto met zomerbanden. De 4-seizoenenband bevindt zich hier op het niveau van de winterband. De remweg op nat wegdek valt ook ten gunste van de winterband uit maar de onderlinge verschillen zijn hier klein. Onderlinge verschillen van diverse merken banden van hetzelfde type zijn in de regel groter. Toch kunnen we in zijn algemeenheid stellen dat waterverdringing van de winterbanden onder de geteste omstandigheden (temperatuur plus 2° C) beter is dan bij zomerbanden. De auto met winterbanden krijgt vanaf ca. 90 km/u last van aquaplaning. Dezelfde auto met zomerbanden verliest bij 80 km/h grip en wordt onbestuurbaar. De 4-seizoenenband bevindt zich hier ook tussen de zomer- en winterband in. Op sneeuw, en dan hoeft niet direct aan een dik pak gedacht te worden, zijn winterbanden onverslaanbaar. De auto met winterbanden staat vanaf 50 km/h na 30 meter stil. Dezelfde auto met 4-seizoenenbanden heeft al 5 meter meer nodig om tot stilstand te komen. Is de auto voorzien van zomerbanden dan staat de wagen pas na 65 meter stil. Met zomerbanden is de remweg vanaf 50 km/h dus al 35 meter langer ! Hetzelfde geldt voor de tractie.

De afgesloten Albulapas (St Moritz - CH) kon met de auto met winterbanden probleemloos opgereden worden. Met 4-seizoenenbanden was het niet mogelijk op hellend wegdek vanuit stilstand weg te rijden. Met zomerbanden konden de testrijders niet eens van het punt waar de banden gewisseld werden naar het startpunt rijden. Wie met de auto op met ijs bedekt wegdek terecht komt heeft hoe dan ook slechte kaarten. Toch is ook dan de auto met winterbanden beter uitgerust. Bij remmen vanaf 25 km/h staat de auto na 23 meter stil. Met 4-seizoenenbanden zijn al 28 meter nodig en met zomerbanden meer dan 35 meter ! Wegrijden op ijs (tractie) is zomerbanden bijna onmogelijk.

Een moderne winterband is qua comfort en geluid net zo goed afgestemd als een zomerband. Het grote blokkenprofiel is verdwenen. Te veel lawaai of te weinig comfort zijn dus geen argumenten meer tegen winterbanden. De rubbersamenstelling van winterbanden is speciaal toegespitst op het koude jaargetijde. Dit heeft ook zijn voordelen wat betreft de slijtvastheid. Het rubber van de zomerband wordt hard en onelastisch in de winter en dit leidt tot een hogere slijtage.

Conclusie:
Bij temperaturen lager dan ca. 7 graden Celsius gaan winterbanden beter presteren dan zomerbanden omdat bij die laatste categorie de verharding van het rubber merkbaar wordt. Het soepel blijven van de winterband resulteert in een betere grip en een comfortabelere band. Het hard en onelastisch worden van de zomerband zorgt voor een slechter contact met het wegdek en een hogere slijtage. Met name bij het rijden (en remmen) in de sneeuw is de winterband superieur. Denk hierbij echter niet dat winterbanden op sneeuw hiermee ook maar in de buurt kunnen komen van de prestaties die u gewend bent op droog wegdek. Om de zaken even in perspectief te zetten; op een droge weg is de gemiddelde remweg (zonder reactietijd) van een (gemiddelde) auto vanaf 50 km/h zo'n 12 meter, op nat wegdek is dit zo'n 14 à 15 meter, op sneeuw is dit voor een auto met winterbanden al gemiddeld 30 meter en voor een auto met zomerbanden 65 meter. Op sneeuw met zomerbanden is de gemiddelde remweg op lage snelheid dus al meer dan twee keer zo lang als met winterbanden en meer dan vijf keer zo lang als u gewend bent op droge weg. Voor tractie en wegligging (zijdelingse grip) in de sneeuw met winterbanden geldt hetzelfde; superieur ten opzichte van zomerbanden maar niet wat u gewend bent op droog of nat wegdek.

Bij het rijden op ijs presteert de winterband ook beter, maar wonderen mag je hier niet verwachten. Op nat wegdek zijn de verschillen bij het remmen gering maar bij aquaplaning is de winterband duidelijk in het voordeel, ook weer vanwege het soepel blijven van band en loopvlak. De 4-seizoenenband blijft bij remmen op sneeuw nog redelijk in de buurt van de winterband al is vijf meter in noodsituaties een aanzienlijke afstand. Op het gebied van tractie (wegrijden vanuit stilstand) en wegligging kan de 4-seizoenenband niet aan de winterband tippen. De veiligste band voor het winterseizoen is de winterband. De 4-seizoenenband is en blijft een compromis met prestaties die noch in de zomer, noch in de winter van hoog niveau zijn. In een vlak land als Nederland is de 4-seizoenenband wel inzetbaar. Auto's die hiermee zijn uitgerust zullen ook op sneeuw aanmerkelijk veiliger zijn dan auto's op zomerbanden. Een auto met zomerbanden op sneeuw is niet veilig! Zoals de remproeven bewijzen geldt deze conclusie ook voor het vlakke Nederland. Een ruim tweemaal zo lange remweg al vanaf 50 km/h is een veiligheidsrisico. En dat niet alleen voor de inzittenden van de eigen auto, maar ook voor andere verkeersdeelnemers.

ANWB advisering over winterbanden.
Hierboven is duidelijk gemaakt dat de winterband ook voor Nederland, met zijn relatief milde winters en vlakke wegen de veiligste band in de winter is. Wij adviseren winterbanden dan ook sterk aan voor mensen die iedere dag op de auto moeten kunnen vertrouwen. Voor mensen die met de auto op wintersport gaan zijn winterbanden een must. Moderne zomerbanden zijn absoluut niet berekend op de omstandigheden die u op wintersport zoekt met grote waarschijnlijkheid zult tegenkomen. Ook de 4-seizoenenband is niet geschikt voor de winterse omstandigheden die u in de Alpenlanden kunt tegenkomen. Alleen voor gebruik in Nederland (vlakke wegen, relatief gering aantal dagen dat er sneeuw ligt) kan de 4-seizoenenband een alternatief zijn voor de winterband. Bedenk wel dat de prestaties in de winter niet kunnen tippen aan die van de winterband en in de zomer niet aan die van de zomerband maar op besneeuwde vlakke wegen biedt de 4-seizoenenband een stuk meer veiligheid dan de zomerband.

Hiermee adviseert de ANWB niet dat iedereen winter- of 4-seizoenenbanden moet aanschaffen. Voor mensen die niet met de auto op wintersport gaan én de auto kunnen laten staan zijn winterbanden niet noodzakelijk. Onder droge en regenachtige omstandigheden in de winter volstaat het aanpassen van de snelheid en de volgafstand om met goede zomerbanden veilig te kunnen rijden. Alleen op de dagen dat er sneeuw of ijs op de weg ligt moet dringend geadviseerd worden de auto zonder winterbanden (of 4-seizoenenbanden) te laten staan. Zoals we gezien hebben is sneeuw zo'n kritieke rijomstandigheid dat zelfs het aanpassen van de snelheid niet meer helpt.

De cijfers zijn duidelijk: een meer dan twee keer zo lange remweg als met winterbanden, zelfs bij lage snelheid, is niet veilig. Wij adviseren de auto zonder winterbanden (of 4-seizoenenbanden) te laten staan op dagen dat er sneeuw of ijs op de weg ligt.

Veel gestelde vragen.
• Mag men banden monteren die de maximum snelheid van de auto niet afdekken ?

Zomerbanden moeten altijd geschikt zijn voor de maximum snelheid van het voertuig, ook als in Nederland niet harder dan 120 km/h gereden mag worden. Voor winterbanden geldt dit niet en mag een band worden gemonteerd waarvan de maximaal toelaatbare snelheid lager is dan de hoogst haalbare snelheid van de auto. Men is dan wel verplicht een stikker in het zichtveld van de bestuurder te plakken die op de beperkte maximum snelheid van de banden wijst.

• Kan men met winterbanden ook in de zomer rijden ?

Winterbanden mogen en kunnen ook in de zomer gebruikt worden. Winterbanden zijn zowel bij gebruik in de winter als bij gebruik in de zomer veilig. De rubbersamenstelling is echter afgestemd op gebruik in het koude jaargetijde. In de zomerperiode nemen de prestaties van dit type band dus af.

• Zijn er landen waar winterbanden verplicht zijn ?

In de Alpenlanden is er geen wet die de uitrusting van een voertuig met winterbanden voorschrijft. Wie echter op met sneeuw bedekt wegdek met ondoelmatige voertuiguitrusting (bv. zomerbanden) strandt kan tot verantwoording worden geroepen. In de praktijk houdt dit in dat de politie wel handelend kan optreden als het overige verkeer in gevaar wordt gebracht of de doorstroming van het verkeer wordt belemmerd. Het argument ondoelmatige voertuiguitrusting kan ook gebruikt worden bij de bepaling van de schuldvraag bij verkeersongevallen. Dus hoewel winterbanden niet wettelijk zijn voorgeschreven is er wel een wettelijk kader met een strekking als een vereiste 'doelmatige voertuiguitrusting'. Meer informatie over wettelijke eisen in verschillende landen en mogelijke juridische consequenties bij het gebruik van zomerbanden onder winterse omstandigheden vindt u elders op de ANWB site.

• Tot welke profieldiepte gaan winterbanden mee ?

Winterbanden zijn functioneel tot een profieldiepte van zo'n 4 mm. Heeft de winterband minder profiel dan is deze niet meer op zijn taak berekend omdat de lamellen niet meer kunnen functioneren. De band dient vervangen te worden of kan in de zomer verder afgereden worden. De 4 mm als vervangingsgrens is een veiligheidsadvies. De wettelijke minimaal voorgeschreven profieldiepte is net als bij zomerbanden 1,6 mm. Bij zomerbanden ligt het vervangingsadvies op 2 mm. Nieuwe winterbanden hebben in de regel iets meer profieldiepte dan zomerbanden.

• Kan ik winterbanden alleen op de aangedreven wielen monteren ?

Nee, dit is ronduit onveilig en kan absoluut niet. Ook de niet aangedreven wielen hebben een belangrijke functie bij de wegligging en stabiliteit van de auto. Een verschil in (zijdelingse) grip tussen aangedreven en niet aangedreven wielen zal de stabiliteit van de auto ernstig in gevaar brengen. Bij sneeuwkettingen speelt dit probleem overigens ook, vandaar de zeer lage snelheid die u met sneeuwkettingen maximaal mag rijden.

• Welke winterbanden moet ik nemen ?

Neem banden in de voorgeschreven (standaard) bandenmaat. Heb je erg brede banden en grote velgen, dan is het verstandig te kiezen in de kleinst voorgeschreven bandenmaat met bijbehorende velgen. Bij gladheid geldt een breed contactvlak band wegdek immers als een nadeel. De keuze voor een bepaald merk winterband kan het beste plaatsvinden op grond van een winterbandentest. Kies de band die goed scoort op de eigenschappen die het belangrijkst worden gevonden.

• Is het beter winterbanden op de bestaande velgen te monteren of op aparte velgen ?

Liever aparte velgen. Het monteren en demonteren van de band is niet goed voor de band. Bovendien bespaar je op de kosten voor balanceren en ventielen door aparte velgen te gebruiken.

• Hoe kan ik de niet gebruikte banden het beste opslaan ?

Markeer de positie van de band op de auto. Om gelijkmatige slijtage te bevorderen kan men bij montage de onderlinge positie wisselen maar let er hierbij op dat veel banden draairichting gebonden zijn. Wielen en banden met water schoonmaken en laten drogen om oxidatie te beperken. Banden op de velg gemonteerd liggend opslaan of aan het wiel ophangen. Dek de banden af tegen vuil en stof en ook tegen neonlicht of elektrische apparatuur die ozon verspreidt. Gedemonteerde banden dienen rechtop opgeslagen te worden.