Uithuizermeeden.
Waar in 1979 de foto's door mij zijn gemaakt na een paar dagen van zware sneeuwval plus een stormachtige wind. Zoiets vergeet je niet gauw weer.
Het begon allemaal op maandag 12 Februari met onderkoelde regen met ijzel wat al gauw voor grote problemen zorgde (15 mm s' avonds gemeten). De wegen in de provincie Groningen waren dan ook spekglad, er waren veel ongevallen.
Dinsdag 13 Februari.
Weer een moeilijke dag voor ons, het bleef maar vriezen er viel weer onderkoelde regen wat tot gevolg had dat er geen verkeer meer mogelijk was. De GADO-bussen bleven in de garage, de treinen waren niet op tijd, de postbezorging kwam niet opgang of met veel problemen.
Als postbode op de fiets een verzoeking en plichtsgetrouw, het moest bezorgd worden, mensen moesten hun post toch krijgen. Mijn echtgenote Tini was zo vriendelijk om met mij mee te gaan met de auto. De plaatsen Oosternieland en Zijldijk en een gedeelte van Roodeschool kregen hun post, maar vraag niet hoe!
Het was 16.00 uur dat het hier ging sneeuwen en met die gladde ondergrond. De wind nam toe uit het Noordoosten en de hele avond en nacht sneeuwde het. Met een windkracht 7 à 8 Bft en een steeds lager wordende temperatuur -4 à -5 graden Celsius.
Woensdag 14 Februari.
Het was 5.30 uur dat ik naar mijn weerhut wilde als weeramateur en ook gegevens doorgaf aan het KNMI, Hans de Jong en Jan Pelleboer. Het was niet mogelijk om bij mijn weerhut te komen. Er lag een sneeuwduin van wel 2 meter tussen mijn huis en mijn weerhut. Mijn windmeter op het dak gaf kracht 8 aan met stoten van kracht 9 en zelfs nog uitschieters van 10 Bft en een temperatuur van –8 graden Celsius uit het Noord-Oosten. Direct gebeld met de weerkamer van het KNMI de dienst doende meteoroloog. Deze geloofde mij niet en trok het sterk in twijfel en om 5.45 uur werd het nieuws met het KNMIweerbericht op de radio niet meegenomen. Geen enkele waarschuwing zelfs. Dit terwijl het gehele Noordoosten van Groningen en Friesland in een blizzard zat met een voor mensen ontredderende gevolgen.
Teleurgesteld als ik was belde gelijk Hans de Jong en vertelde mijn verhaal die direct waarschuwingen uitgaf via de radio en andere instanties. Direct daarna Jan Pelleboer gebeld die had een Zuidwesten wind en nog boven nul vertelde hij mij.
Direct na 6.00.uur kwam hij zijn verhaal doen via een van de Hilversumse zenders.
Het was half zeven dat de telefoon ging KNMI weerkamer met nieuwe, maar nu heel enthousiaste meteorologen. "Jan, vertel jouw verhaal."
Gelukkig werd er toen wel iets mee gedaan. Hans de Jong schreef iets later ergens: Soms sneeuwt het in de Noordoost hoek al,wanneer de weerheren in De Bilt nog in termen van regen denken. Ook de zware sneeuwstorm van half februari 1979 werd door een weeramateur uit Uithuizermeeden als eerste gerapporteerd. Hoewel dit station op dat tijdstip al was ingeschakeld als hulppost van De Bilt kostte het voor de bijna -buitenlander in dat verre Groningen- heel veel moeite de dienstdoende Biltse beroepsmeteoroloog te overtuigen van de drastisch gewijzigde en dreigende weersomstandigheden.
Geen post bezorgen, er kwam gewoon geen post vandaag. De trein met post was blijven steken ergens tussen Groningen en Roodeschool. Het openbaar vervoer lag stil. De wind nam zelfs nog toe en het bleef maar sneeuwen en de wind had nu voluit kracht 9 Bft met stoten van 10 Bft en joeg de sneeuw nog hoger op zodat vele dorpen hier waren geïsoleerd.
Nu moest ik thuis blijven bij de telefoon want de mensen van het weer moesten de gehele dag op de hoogte blijven van het weergebeuren hier in de barre Noordoosthoek van Nederland. Ziekenvervoer werd ernstig belemmerd, zodat zieken voor nier, suiker en hart werden vervoerd door de lucht. Net zoals de mensen die op de gaslocatie en de elektriciteitlocatie werkten werden eveneens met helikopters, die bij ons voor het huis landden, verplaatst.
De sneeuwstorm bleef, met de gehele dag een temperatuur van rond de –10 graden Celsius.
Donderdag 15 Februari.
De sneeuw storm is gaan liggen maar de toestand is nog ernstig. Enkele dorpen in Groningen en ook Friesland zijn volledig onder de sneeuwmassa,s verdwenen en moeten geheel worden uitgegraven. Sneeuwhoogtemetingen waren voor het eerst in de loopbaan van mij als waarnemer onmogelijk, aan neerslag aftappen viel niet te denken mijn regen meter zat onder een sneeuw duin van pakweg 3 meter. Er waren zelfs duinen van 6 meter gemeten.
In Uithuizermeeden staken sommige huizen alleen nog met de schoorsteen boven de gigantische sneeuwduinen uit. Militairen kwamen te hulp om wegen te heropenen, dorpen uit hun isolement te halen. De zon kwam weer tevoorschijn en de wind was gaan liggen het vroor nog de hele dag. Post bezorging zou zaterdag weer beginnen, maar vrijdag was ik de gehele dag onderweg met weermensen die graag met hun eigen waarnemingen wilden zien hoe Siberisch het eigenlijk wel was in het uiterste Noordoosten van Groningen.
Een van de mensen die ik rond gereden heb in die dagen was Harry Geurts. Hij is bekend van het schrijven van een aantal boeken over het weer en is nu werkzaam bij het KNMI.
Jan Bolt.